Główne tematy w duńskim systemie edukacji
W szczególności, instytucje szkolnictwa wyższego w Danii mają długą tradycję wolności akademickiej i autonomii. Ministerstwa ustanawiają ogólne przepisy dla wszystkich instytucji szkolnictwa wyższego. Obejmują one przepisy dotyczące przyjmowania studentów, struktury studiów, oferowanych programów, nadawania stopni naukowych oraz mianowania nauczycieli i pracowników naukowych. Poszczególne uczelnie są następnie odpowiedzialne za opracowanie i aktualizację programów studiów, wskazując cele, zakres i czas trwania, formę i treść zajęć oraz opis programu studiów.
Zarządzanie i organizacja duńskiego systemu edukacji
Ustawodawstwo krajowe obejmuje cele i ramy kształcenia, finansowania oraz, w niektórych przypadkach, programów nauczania, egzaminów i personelu.
Duński system edukacji jest zarządzany centralnie przez następujące ministerstwa:
Edukacja leży jednak w dużej mierze w gestii Ministerstwa ds. Dzieci, Edukacji i Równości Płci oraz Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Nauki.
Ministerstwo Edukacji jest odpowiedzialne za tworzenie ram dla programów nauczania na poziomie podstawowym i średnim. Zawartość kursów jest następnie sfinalizowana przez samych nauczycieli z ich uczniami. Ministerstwo Edukacji sprawuje nadzór nad gminną szkołą podstawową i gimnazjum (Folkeskole) we współpracy z radami miejskimi.
W dziedzinie kształcenia i szkolenia zawodowego ważną rolę w definiowaniu i rozwijaniu kwalifikacji zawodowych oraz określaniu warunków szkolenia odgrywają komitety sektorowe o równej reprezentacji zainteresowanych organizacji rynku pracy. Wyższe szkoły techniczne i zawodowe są niezależnymi instytucjami podlegającymi generalnie Ministerstwu Edukacji.
Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego i Nauki jest w dużej mierze odpowiedzialne za szkolnictwo wyższe. Jak wspomniano, część programów studiów wyższych w zakresie sztuk pięknych należy do kompetencji Ministerstwa Kultury, np. szkoły plastyczne i akademie muzyczne. Specjalistyczne programy edukacyjne w ramach duńskiej obrony są zarządzane przez Ministerstwo Obrony.
Informacje na temat finansowania i własności można znaleźć w arkuszu informacyjnym dotyczącym ogólnej organizacji i zarządzania duńskim systemem edukacji.
Etapy systemu edukacji
W Danii kształcenie podstawowe obejmuje zintegrowane kształcenie podstawowe i średnie I stopnia. Instytucje edukacyjne, w których odbywa się kształcenie na poziomie podstawowym i gimnazjalnym, nazywane są szkołami podstawowymi i gimnazjalnymi (w języku duńskim: Folkeskole). Edukacja podstawowa jest obowiązkowa w wieku od sześciu do 16 lat i składa się z jednego roku przedszkolnego (klasa 0) i dziewięciu lat szkolnych (klasy 1-9). Istnieje możliwość przedłużenia obowiązku szkolnego o dziesiątą klasę, ale nie jest to obowiązkowe.
Po ukończeniu szkoły podstawowej i gimnazjum uczniowie mogą swobodnie wybierać ścieżkę edukacyjną, której pragną. Krótko mówiąc, można wybierać pomiędzy akademickimi programami kształcenia na poziomie szkoły średniej ogólnej i średniej zawodowej.
Programy ogólnego kształcenia na poziomie ponadgimnazjalnym odbywają się w kilku instytucjach, podczas gdy niektóre instytucje oferują różne rodzaje programów:
Czas trwania trzech pierwszych wymienionych programów wynosi trzy lata. Studenci rozpoczynają zazwyczaj w wieku 16 lat, a kończą w wieku 19 lat. Zależy to jednak od kilku czynników, między innymi od tego, czy dany student ukończył dziesiątą klasę. Czas trwania ostatniego z wymienionych programów, HF, wynosi dwa lata, a wiek uczniów jest bardzo zróżnicowany.
Programy kształcenia zawodowego na poziomie średnim różnią się czasem trwania w zależności od danego programu. Dokładniej rzecz biorąc, czas trwania waha się od 1½ do 5½ roku, przy czym najbardziej typowy czas trwania wynosi od 3½ do 4 lat. Programy te oferowane są w szkołach zawodowych/technicznych (w języku duńskim: erhvervsskole). Wiek uczniów rozpoczynających i kończących szkołę jest bardzo zróżnicowany.
Po programach kształcenia na poziomie szkoły średniej ogólnokształcącej i średniej zawodowej istnieje duże zróżnicowanie możliwości edukacyjnych uczniów.Ogólnie rzecz biorąc, wykształcenie średnie ogólnokształcące kwalifikuje się do dalszej nauki na poziomie wyższym, natomiast wykształcenie zawodowe średnie kwalifikuje się do rynku pracy.
Struktura duńskiego systemu edukacji
Duński system edukacji składa się zarówno ze zwykłego systemu edukacji, jak i równoległego systemu edukacji dla dorosłych i kształcenia ustawicznego.
Zwykły system edukacji składa się ze zintegrowanego szkolnictwa podstawowego i gimnazjalnego (w języku duńskim: Folkeskolen), ogólnokształcącego i zawodowego szkolnictwa średniego oraz szkolnictwa wyższego.
System kształcenia dorosłych i kształcenia ustawicznego jest skierowany do osób dorosłych w wieku co najmniej 18 lat i umożliwia im angażowanie się w kształcenie ustawiczne i zdobywanie nowych umiejętności. Poziom programów edukacyjnych w tym równoległym systemie edukacji odpowiada poziomowi w zwykłym systemie edukacji. Przykładami programów edukacyjnych są ogólne kształcenie dorosłych (AVU), kształcenie zawodowe dorosłych (AMU) oraz programy dyplomowe.
